کردهای خراسان(کرمانج)به بیش از۳۰۰ سال است که مامور حفظ مرزهای شرقی کشور شده و در این دیار(کردستان غریب”خراسان شمالی)سکنی گزیده اند.این قوم یکی از کهن ترین اقوام آریایی بوده و از شاخصه های فرهنگی خاصی در موسیقی “لباس “آداب و رسوم و زبان برخوردارند.بررسی هر یک از این شاخصه ها می تواند موجب شناخت بیشتری از فرهنگ و گذشته این سرزمین باشد.حسن روشان کارشناس ارشد ادبیات و عضو شورای شعر خراسان شمالی که در حال آماده کردن سه اثر برای چاب می باشد در نشستی دوستانه در پاسخ به سوالاتی در مورد قالبهای شعر کرمانجی می گوید:کرمانجی یکی از اصلی ترین شاخصه های زبان کردی می باشد. و مانند هر زبان دیگر فرهنگ و هنر مخصوص به خود را دارد.اصلی ترین قالبهای شعر کرمانجی “سه خشتی”"لو”"بانگی”و در این اواخر غزل”مثنوی”حتی اشعار نیمایی می باشد.اما در تعریف قالب سه خشتی باید گفت:سه خشتی نوعی قالب منحصر به فرد و بازمانده نو خسروانی عهد ساسانی است که از سه مصراع هشت هجایی تشکیل شده یعنی در مجموع بیست و چهار هجا یا به عبارتی دیگر همان خسروانی ها هستند که بعد از حمله اعراب در زبان پهلوی و فارسی از بین می رود اما در کرمانجی و کردی به حیات خود ادامه می دهد.”لو”قالب دیگری از شعر کرمانجی است که دارای مصراع های نابرابر می باشد و جایگاه قافیه نیز در آن ثابت نیست.لو”نوعی شعر آزاد است که ریتم و آهنگ به آن جهت می دهد.شعر کوهستانی است و هیچ قید و وزنی را نمی پذیرد.اما”بانگی”نوعی مرثیه و سوگ سروده است.زنان بیشتر بر سر مزار عزیزان این شعر ها را می خواندند.این قالب شعری فاقد وزن و قافیه است و آنچه به آن تشکل ساختاری می دهد ملودی و ریتم خواندن آن می باشد.وی درباره اصلی ترین مشخصه شعر کرمانجی می گوید:تمام تاریخ و فرهنگ”دغدغه ها “شادی ها “گریه ها”خنده ها”پیروزی ها”شکست ها”عشق ها و جدایی هادر فرهنگ کرمانجی در دو آینه شعر و موسیقی متجلی شده است.بنابراین اصلی ترین شاخص شعر کرمانجی فرهنگ و بوم”فضای ایل و کوچ “بدویت غنایی و ایلاتی می باشد.کرمانجی شعری است عینی و حسی و اگر ذهنی نیز شود ذهن در خدمت عین است.از سوی دیگراشعار کرمانجی سراینده ای مشخص ندارند.چوپانی بر سر کو هی “عاشقی در جلگه ای هموار”پیری در حسرت جوانی از دست رفته و همه مردم کرمانج به نوع از شاعران و آفریدگاران این ادبیات می باشند.وی معتقد است که تمام فرهنگ پوشش و آداب رسوم و فرهنگ کوچ کرمانجها را “در هر مقطعی از تاریخ می توان از طریق لو و سه خشتی باز آفرینی کرد.استاد روشان استفاده از قالب های جدید غزل”مثنوی ” و نیمایی را لازمه پویایی و دغدغه های نصل معاصر دانست و افزود :نسل شاعران امروز کرمانجی بسیار خوش فکر و هنر مندانه شعر می گویند و اگر چه فقدان رسم الخط و کتابت و یا ناهماهنگی در این خط الرسم مشکلی است که باید حل شود   
نظرات شما عزیزان:
برات قوی اندام 
ساعت13:01---21 مهر 1390
سلام دوست عزیز
وبلاگ زیبایی دارید
یک پیشنهاد:
بهتره هر جا سخن از کرمانج های شمال شرق ایران می شود بگوییم شمال خراسان نه خراسان شمالی
چون کرمانج ها فقط در خراسان شمالی نیستند و این باعث میشود که دیگران فقط خراسان شمالی را محل سکونت کرمانج های این منطقه بدانند
|